Piontek Ј. 1992 година. Користењето на палеодемографичниот модел за реконструкција на историскиот процес на етногенезата на Словените.
Acta Universitatis Lodziensis, Folia Archaeologica, 16, стр 285-299
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wydział Biologii, Instytut Antropologii
ul. Fredry 10
61-701 Poznań
Проблемот на етногезата на Словените предизвикувал и сеуште останува прашање на големиот интерес на истражувачите кои претставуваат различни области од општата антропологија.
Таа етногенеза, исто така, произведува многу жестоки дискусии, водени во рамките на дадена научна област или меѓу претставниците на различните полиња на историјата, биологијата, социологијата, итн .
Во моментов, ние гледаме многу тешка дебата меѓу археолозите, кои водат остар спор на темата за етногенезата на Словените. Верувам дека спорот е само површно ја допира проблематиката со етногенезата на Словените.
Ова првенствено е спор за тоа како да се искористи модерната археологија, или можеби праисторијата.
Ова е спор за тоа што треба да се преземе на методолошка основа врз анализата на археолошките податоци, како да се изгради синтетички и аналитички пристап, а потоа како да се потврди или да се комбинираат информациите добиени од резултатите на другите дисциплини при верификацијата на старите општества и раната историја.
Поради оваа причина, антрополозите физично - и мислам дека исто така и другите претставници на дисциплините кои традиционално соработуваат со археологијата - како приматели на резултатите од истражувањето и наодите направени врз основа на археологијата се заинтересирани за она што се случува во модерната археологија, и како овие промени можат да ја олеснат меѓусебната соработка.
Од причините наведени погоре, верувам, затоа, дека визиите креирани од археолозите за процесот на етногенезата на Словените се само неколку од многуте предлози, и мора да конкурираат со предлозите предложени од страна на претставниците на различни дисциплини на антропологијата, воопшто.
Покрај тоа, ниту првичните прифатени решенија од страна на археолозите, ниту наодите презентирани во конечниот заклучок за реконструкција на процесот на етногенеза на Словените не можат да се противречни на наодите од другите полиња на истражување на старите општества, што за жал се случува.
Godłowski K. (1979):
"...demografia, jak antropologia są tymi dziedzinami studiów nad początkami Słowian, w których wnioskowanie jest obciążone zbyt wielką liczbą hipotetycznych niesprawdzalnych założeń, żeby można było z tego wywieść argumentację w pełni rozstrzygalną" (M. Parczewski 2000, s. 468).
превод:
“... Демографијата, и антропологијата се оние области на проучување на потеклото на Словените, во кои заклучоците се оптоварени со премногу хипотетички непроверени претпоставки, за да можеме да произлеземе со цврста аргументација“
(М. Parczewski 2000, стр 468).
Главниот аргумент во концептот на Godłowski К. вели,„ се’ до нивното појавување Словените не играат голема улога, односно народот кој живеел на мала географска површина одеднаш направи блескава историска кариера која се ширела во многу брзо темпо во неколку пати поголеми области одколку нивната првобитна област на живеење“. (K. Godłowski 1979, s. 7).
Од гледна точка на демографските промени мораме да се запрашаме:
Кои фактори (биолошки, културни, социјални) допринеле за да се зголеми способноста за толкав броен прираст кој одненадеж се зголемува?
Што такво се случи со биолошката репродукција- според според претпоставките К. Godłowskieg – групата од 300 илјади Словени - да биде способна за 400-500 години, да достигне бројка од 7 милиони и 300 илјади луѓе според Х. Łowmiański.
Ова прашање настана во врска со истражувањето на Kurnatowski S. (1977).
При оценувањето на резултатите на овие студии, К. Godłowski (1979, стр 6) изјави дека:
"...opierają się one na zbyt wielkiej ilości niepewnych danych i założeń, jeśli chodzi o obliczenie gęstości zaludnienia w oparciu o źródła archeologiczne, jak również w odniesieniu do mechanizmów rządzących rozrodczością populacji ludzkich znajdujących się w okresie gwałtownej ekspansji oraz ich zdolności asymilacyjnych".
превод:
"... Тие премногу се потпираат на неверодостојни податоци и претпоставки во врска со пресметката на густина на население врз основа на археолошките извори, како и во однос на механизмите кои ја регулираат плодноста на човековата популацијата која е во период на брза експанзија и нивната способност за асимилација."
Теоријата на "брза експанзија" на словенско население е крајно шпекулативна и не може да биде добиена од анализата на историските извори, бидејќи во овие студии не се наведува начинот како од археометричната анализа се стигнува на ниво на структурната и објаснувачка анализа. Оваа транзиција бара или да се изгради теориски модел на истрага на овој феномен (процес), или повикување на постојните теоретски објаснувања, во овој случај, испитувањата направени врз основа на човековата екологија (Биодемографија).
Godłowski К. (1979, стр 6) во резимето на оценување на палеодемографичната анализа заклучува дека:
"...w chwili obecnej mamy tu więc do czynienia z równaniem o wielu niewiadomych niż z argumentami, jakie mogą poważnie zaważyć na szali dyskusji na temat pierwotnych siedzib Słowian".
превод:
"... Во моментов, ние се соочуваме со равенка со многу непознати од аргументите кои можат сериозно да влијаат врз тежиштето на дебатата за оригиналната прататковина на Словените".
Значи треба да се достават такви аргументи, кои ќе ги објаснат причините за промените во репродуктивниот систем на словенското население , како овие ненадејни промени овозможиле зголемување на билошката динамиката и на можноста за територијално проширување.
За жал, овие аргументи не можат да се најдат во реконструкцијата на процесот на миграција и населување на Словените.
Извор:
Godłowski К. 1979 година. Студија на прашањето за ширењето на Словените во V - VII век Краков.
Kurnatowski С. 1977. Понови теории за оригиналната татковина на Словените преку палеодемографичната анализа "Slavia Antiqua", 24, s. 17 - 38.
Parczewski М. 2000. Глас во дискусијата [во:]Археологијата и праисторијата на Полска во последните половина век. М. Kobusiewicz, S. Kurnatowski (red.), s. 467-468. Kobusiewicz, С. Kurnatowski (ур.), pp 467-468. Објавена PTPN, Познањ.
Она што е веќе познато, да го повториме:
„Од друга страна, досега немаме регистрирано археолошки, материјални траги од присуството на Словените во Македонија во 7, 8 и поголемиот дел од деветтиот век.
Одговорот на тоа прашање лежи во непознавањето на материјалната култура
На подрачјето на Република Македонија нема писмени докази за престојот на Словени во тоа време, а нема ниту археолошки наоди покрај тоа што во изминатите близу пет децении со интензивни истражувања на теренот се евидентирани 3600 архелошки локалитети од различни епохи.
И покрај тоа, ранословенски наоди нема. „
Средновековни градови во Македонија - Др. Иван Микулќиќ
За жал, досега не успеавме да регистрираме археолошки (материjални) траги од присуството на Словените на нашето подрачjе од 7., 8. и поголемиот дел од 9. век.
Одговорот на ова загатка не лежи во непознаването на материjалната култура на Словените. Словенски гробови (со кремациjа, во урни) и остатоци од населби се откриени во Jужна и Средна Грциjа;колку се оди повеќе кон jуг, толку се тие поброjни. Од друга страна, големиот среднобалкански простор од Дунав на север, до Солун на jуг, досега не дал никакви ранословенски наоди. Очигледно е дека Словените од Подунавjето едноставно поминале низ тоj простор, претходно веќе опустошен, без ромеjски населби и за нив неатрактивен. Тие се населиле во медитеранскиот дел на Грциjа, со блага клима, до морето кое со векови привлекувало броени народи од север. Тука Словените можеле да контактираат со преостанатите грчки градови и да се снабдуваат со толку ценетите занаетчиски произведи, кои Византиjа ja издигнале меѓу водечките во светот. Ако ги проследиме сочуваните пишани податоци, ќе ja добиеме истата географска слика. Според Монемвасиската хроника, Пелопонез бил под власта на Словените цели 218 години (од 586-805 г.).
Острогорски 1959, 198. — Каранис 1972, Х, 147
Уште во 13. век Латините возувале против Езерjаните и Милингите (Миjаците) на Пелопонез.Археолошките словенски наоди од 7. до 9. век се броjни (Тиринс, Арг, Патрас, Олимпиjа и др.).
В. Поповиќ 1980, 234-239, сл. 2.3.
Тесалиjа несомнено била населена исто така густо со Словени. На тоа укажува настанот од 799 г. кога кнезот Акамир заедно со Хеладиките (домашните Грци) прави заговор против царицата Ирина. Во тоа време Акамир е с? уште независен словенски архон на областа Верзетиjа, во Тесалиjа.
M. Vasmer 1970, 85, 86.
Верзетите (или Велегезити) се спомнати и во Чудата на св. Димитриjа како едно од словенските племиња што порано го опседнувале Солун.
Постарите истажувачи (Л. Нидерле, М. Дринов и др.) претпоставувале дека ова племе е идентично со подоцнежните Брсjаци (забележани во 11. век). Сепак, пред половина век М. Фаснер, светски авторитет за овие прашања, ова аргументирано го отфрлил. Од Верзитиjа (Тесалиjа) потекнуваат и повеќе археолошки наоди од 7.-9. век, како и голем броj рани словенски топоними.
В. Поповиќ 1980, 238, сл. 3; — Н. Чаусидис 1992, 141-154 и 1993, 159-178.
Племето Воjунити продрело во Епир, доJадранскиот брег на jугoзапад.
Понатаму на север од спомнатите региони, а тоа значи и на подрачjето на денешна Република Македониjа, нема писмени докази за престоjот на Словени во тоа време.
Исто така, нема ни археолошки наоди од тоа време и покраj тоа што во изминатите 4 децении со интензивни рекогносцирања на теренот евидентиравме околу 3.600 археолошки локалитети од различни епохи.
Во издание на МАНУ, Скопjе, во 1994 г. излезе I том на Археолошката карта на Република Македониjа. Тоа се општи текстови како воведи во поjавите од одделните временски периоди и одделни култури. Картоните на наоѓалиштата како материални докази се уште не се обработени. Спореди ja книгата на Е. Манева 1992, 11-15.
Како потврда на ова и српскиот антрополог Србољуб Живадинович директор на Европскиот Институт за проучување на древните Словени во Лондон:
source: Bratot
No comments:
Post a Comment